Xa se achegaba a fin do milenio e polos corpos de mozas e mozos mindonienses corría o sangue fervendo. Alentados por Loira, O Ilusionista e baixo a coordinación de Magú Puchades, daquela responsable da Oficina de Información Xuvenil, iniciaron unha Xoldra que pervive hoxe dando froitos en diferentes estacións.
Os tempos mudaban, aínda que só fose polos díxitos dos calendarios e había necesidade de abrir as mentes sen que fose preciso empregar brosas nin lousas.
Entre o 30 de abril e o 3 de maio do 98 do século XX chegaron a Mondoñedo en carromatos con formas de autocaravanas e Volkswagen Kombi sen trucar -ou si, quen sabe? Que é a I.T.V.?- xentes de acolá.
Malabaristas, contorsionistas, saltimbanquis, paiasos, acróbatas, trapecistas e outros artistas viñeron a Mondoñedo procedentes de Francia, Cuba, Gran Bretaña, Bélxica, Madrid, Asturias, Cataluña e diferentes puntos de Galiza para pasear polas clericais rúas as súas rastas e roupas con infindos remendos de tódalas cores do arco da vella e demostrar que eran quen de abraiar a pícaros, adultos e anciáns coas súas ben diversas habilidades.
Ao espectáculo do novo circo non lle faltou a música, algunha dela da comarca como era o caso dos Diglósicos e Porco Jones (Mondoñedo) ou Skornabois (Lourenzá), tamén Chouteira (coa líder mariñá Ugia Pedreira) ou Dhais (con Kin Fariña, quen máis tarde formaría parte dos insustituibles Berrogüetto). Galas presentadas polo xenial Serxio Pazos e adobadas polo bo saber facer da xente da Nasa (que daquela tiña a súa sede -ben apagada- pretiño da carballeira de San Lourenzo, en Compostela). Xe Freyre e Carlos Negro foron os encargados de explicarnos no programa de man de que ía todo aquelo, mentres que Alicia Puchades e Antón Caxoto ilustraban as súas páxinas.
E todo isto mesturado coas feiras e festas das Quendas que, daquela, chegaban á súa XV edición.
Desde entón, Mondoñedo púxose ao carón de Madrid, Granada, Sabadell, Beasaín, Llanes, Córdoba ou Alcorcón, Mieres ou Huesca, todas elas cidades nas que se ten celebrado este encontro de malabaristas.
Neses días Mondoñedo tamén lle fixo un “guiño” a Valencia coa queima dun ninot malabarista, obra do escultor Juan Bautista Puchades Quilis.
Un exército pacifista formado por rapaces e rapazas como Mazúa, Flipy, Gil, Almu, Mer, Bea, Alicita, Ramón, Justi, Koa, Lois, Miriam, Socri, Josiña, Marcos, Ledo, Ramón e outros moitos que contaron coa axuda do malabarista focego Kalím.
O evento estivo organizado pola asociación xuvenil Xoldra e contou coa colaboración do Concello de Mondoñedo e a Deputación Provincial de Lugo, así como co patrocinio dun elevado número de empresas tanto da contorna coma doutros puntos de Galiza (destaca a participación de locais de hostalaría de Compostela) e tamén de Pamplona, Madrid ou Barcelona.
Cando se estaba achegando o momento da inauguración do encontro algún membro da organización preguntouse en voz alta: “De cansazo tamén se pode morrer”?
Fran Bouso. Escritor e profesor.