Desde niño le gustó el arte y siempre contó con el apoyo de sus padres
27 sep 2011 . Actualizado a las 06:00 h.Martín Costa Pérez, «Xurxo Martiño».
1964.
Pintor.
Santiago.
Caxadas (Vimianzo)
Firma sus obras como Xurxo Martiño, pero los suyos, los de casa, le llaman Martín, tal y como consta en su partida de nacimiento. Martín Costa Pérez, para ser exactos. El nombre artístico es un peculiar homenaje a su hermano Jorge, fallecido antes de que Martín, Martiño, naciese. Vino al mundo en la pequeña aldea vimiancesa de Caxadas y se convirtió, asegura, «no primeiro e no último que naceu alí». El resto, cuenta, lo hizo ya en el hospital y los mayores que él provenían de otros lugares. «Meu pai é de Dumbría e a miña nai, de Paizás, e eles foron dos primeiros en instalarse en Caxadas. Despois chegaron poucos máis, a maioría da familia», aclara. Delante de su casa, en la que sus padres tuvieron una panadería, una taberna, una carpintería «e incluso unha granxa de galiñas», paraba el Finisterre, un autobús que, aún sin quererlo, marcó su vida. «A xente baixaba diante da casa e viñan á taberna, que en realidade era só unha sala pequena que a min me parecía enorme e que se enchía de xente que traballaba nunha canteira próxima e que viñan polo bocadillo», recuerda. Allí, añade, su familia también cogía el autocar para acercarse a la feria de Cee, donde vendían huevos. «Enchían caixas enteiras e despois ían vendelas á feira e aquilo si que era unha aventura, todo o era, a viaxe entre caixas cheas de cousas, e tamén chegar á vila, que para min era enorme, con máis xente da que vira nunca», explica.
Los autobuses le llamaban tanto la atención que no dudó en destripar el acordeón de su padre -«non se enfadou porque en realidade nunca aprendeu a tocalo»- para convertirlo en un vehículo. «Entón, e tamén agora, atraíame moito ver o que había dentro das cousas, e penso que a miña obra ten moito diso, da ansia de saber que hai no interior», dice Xurxo Martiño, convencido también de que su infancia está muy presente en su obra.
«Sendo rapaz, cando ía á casa polas vacacións, axudaba ao meu pai na carpintería, que tivo ata que se xubilou, e co tempo dinme conta de que hai cousas que fago á hora de pintar que teñen moito que ver con aqueles tempos. Por exemplo, amontoar cousas, que é algo que se parece moito á forma que tiñamos de organizar os anacos de madeira segundo se ían cortando», explica.
Fue en la infancia cuando nació su pasión por los interiores, por «destripar» las cosas, pero también cuando descubrió su amor por la pintura. «Atraíume dende sempre, pero nunca souben dicir por que. Eu ía á escola en San Fins e non estaba nada a gusto coa mestra, pero durante unha época tivemos unha substituta coa que estiven de marabilla. Todo o que non aprendera coa outra aprendínno con ela en só uns meses. Ademais, eu xa debuxaba e ela animábame moito e dáballe mérito a todo o que eu facía», recuerda.
Curso de pintura
En su pasión por el arte siempre contó con el apoyo de sus padres que, explica, «sempre tiveron unha gran sensibilidade con todo aquilo que eu e o meu irmán queriamos facer». Muestra de ello, recuerda, fue el esfuerzo que hizo su padre para comprarle, siendo todavía un niño, un curso completo de dibujo y pintura. «Tiña dez anos ou así cando chegou pola aldea un comercial vendendo a enciclopedia. Na casa non sobraban os cartos, pero o meu pai comproume o curso e aínda o conservo con moitísimo cariño porque recordo perfectamente a ilusión que sentín entón. Para min foi un auténtico tesouro, porque incluía blocs de debuxo, que eu nunca vira, e lápices de diferentes durezas. Era o non vai máis», dice entusiasmado.
Fue en esa época cuando, precisamente para dejar lejos aquella maestra con la que no se llevaba bien y no aprendía nada, sus padres lo enviaron interno a A Coruña, donde ya estudiaba su hermano mayor. «Tiña só nove anos e para min e os meus pais foi duro, pero eles tiñan claro que querían que eu e o meu irmán tivésemos un futuro, que non tiveramos que emigrar para gañar a vida», explica Xurxo Martiño, que pese a tener que alejarse de casa recuerda con mucho cariño su época de interno en la Academia Galicia. «Tiñan unhas normas moi marcadas, case dictatoriais, pero eran moi cariñosos cos rapaces e non hai profesor ningún ao que lle gardo rencor, todo o contrario», asegura.
Aventuras
Los viajes a la capital, dice, eran una auténtica aventura -«as estradas eran matadoras e os coches malísimos, así que chegar levaba unha eternidade e había que parar varias veces»- que casi siempre, recuerda, vivía en el mítico Finisterre.
La estancia en el internado, añade, también le sirvió para descubrir el cine (iban los sábados y domingos, acompañados por un tutor), un arte al que antes le había acercado su hermano. «Cando eu aínda estaba en Caxadas e el xa na Coruña, eu pedíalle, sempre que viña por vacacións, que me contase as películas que vira e el que xa estaba farto de que sempre lle pedira o mesmo, facíao a toda velocidade e as historias non tiñan sentido ningún, pero a min encantábame», se ríe.
También se ríe cuando recuerda el miedo que pasaba, siendo muy pequeño, cuando iba a jugar a la aldea de Piñeiros. «Nós non eramos de estar moito na rúa porque os meus pais sempre fomentaron que leramos ou fixeramos deberes da escola, impúxeronnos unha disciplina que eu hoxe aínda conservo, pero de cando en vez íamos cos amiguiños da escola a xogar a San Fins ou a Piñeiros, e para chegar tiñamos que pasar por unha portela na que, segundo os maiores da aldea, aparecían os mortos. ¡O medo que pasabamos e como corriamos!», recuerda entre carcajadas.
retornar a ... caxadas (vimianzo)
xurxo martiño